W sposób dla mnie istotny odnosił się, wielokroć, Szanowny Gospodarz do, by użyć tego eufemizmu, ukrytej funkcji sztuki - i aby powtórzyć a' rebours za marksistami „ nadbudową nad bazą”, o krytykach i propagatorach tejże nie zapominając. Moja ocena „ zjawiska” jest nie mniej rygorystyczna, niemniej spiritus movens tego skromnego wpisu jest Coryllus właśnie.

Giuseppe Arcimboldo. Widząc tak szkaradną alegorię sięgnąłem do „Historii brzydoty” Umberto Eco i „Estetyki brzydoty” Karla Rosenkranza. Choć fakt, iż to uczyniłem może świadczyć o inspirującej roli tejże.

Nie zatrzymałbym się nad postacią Giuseppe, bo nie moja to estetyka, gdyby nie dziwne pytanie jednej z mych interlokutorek: czy Arcimboldo jest przystojny?

Odpowiadam na pytanie wprost. Arcimboldo jest przystojny – twarz szlachetna nieco ascetyczna. Natomiast ekspresja manierystyczna tegoż niekoniecznie. Philip Larkin filistersko i pogardliwie wyrażał się o malarzach, umieszczających dwa nosy na jednej twarzy. Larkina cenił Herbert, Herberta Elzenberg. Obydwaj zaś uwielbiali Vermeera, co też z nimi dzielę.

Elzenberg przy łożu ostatniej boleści, nie mogąc się już poruszać, przyszpilił reprodukcję Vermeera-  „ taki był jego ostatni estetyzm”. Miłością Herberta z którą zmagał się przez całe dorosłe życie, a która do końca pozostała dla niego malarskim Sfinksem był oczywiście niewdzięczny Vermeer – „ nigdy nie powiedział do mnie ani jednego słowa”.

Z zainteresowaniem zapoznałem się z wpisami na SN ciekawie prezentującymi techniki, a właściwie sztuczki malarstwa Vermeera.

Reb Tewie onegdaj rzekł- „ jeśli idzie o rzeczy, których nie można sprawdzić ( udowodnić) to wszyscy mają rację”. Rację zapewne mieli, ale i też jej nie mieli ( co też jest racją na tym pokrętnym padole) współcześni Giuseppe, nie możemy też jej odmówić współczesnym interpretatorom występującym pod jakże hieratycznym mianem krytyków sztuki. Bełkot „ naukowy” nie jest tylko właściwością analizujących estetów, etyków, w równej mierze jest właściwością mechaników kwantowych czy kosmologów. Stanley L. Jaki celnie określił próbujących znaleźć luki w czasowości kosmosu – „egzorcyści w naukowym przebraniu”.

To jednak jedynie przedsionek piekła relatywizmu w zestawieniu z analizującymi miazmaty sztuki pokurczonej.

Malarz późnego renesansu określany manierystą, pre- surrealistą,sam siebie określający jako metodysta, niewątpliwie ewokował emocje i opinie skrajne. Oraz radosne!

Od geniuszu i absolutnej niepowtarzalności ( V. Krigeskor ) po inwersję w której hańba przewyższa piękno ( B. Geyger ), lingwistykę poprzez redukcję sztuki Giuseppe do teorii języka ( R. Barthes ) i filozofię z „ platonicznym panteizmem” ( F. Legrand ). Długo tak można.

Nie można jednakże zgodzić się z krytykami sztuki lokującymi dzieła Giuseppe jako wytwory chorego umysłu. I to nie z przyczyny – stan ducha i umysłu twórców podlega szczególnemu prawu „ prawu sejsmografów wrażliwości”, a aby wzmocnić je , nie powtarzając za Cesare Lombroso – „ geniusz i obłąkanie”, oddajmy głos P.T Szanownym Nawigatorom niestrudzenie eksplorującym , a kolega malarz obsługiwał aż trzech cesarzy, obszary pozostające poza paradygmatami akademików.

Powracając do „ idei” Arcimboldo. Van Eyck zapowiadał Vermeera, ten w jakimś sensie Braque’a, zapewne i Arcimboldo tez konieczny był. Jak wszystko co boże.

	byczeq
	18 września 2020 23:06